Γιατί ο Μητσοτάκης έχει κάνει το θέμα της ΑΟΖ διμερές θέμα ενώ μπορεί να το κάνει ευρωπαϊκό;

Του Πέτρου Χασάπη

Η πλειοψηφία των Ευρωπαίων πολιτών και φυσικά και των Ελλήνων, δεν γνωρίζει πολλά πράγματα για την ΕΕ, γιατί απλά κάποιες δυνάμεις μέσα στην ΕΕ, αλλά και στην Ελλάδα, δεν θέλουν να γνωρίζουν οι πολίτες και πολλά πολλά. Η ΕΕ ξεκίνησε ως ένα όραμα αφενός ειρήνης και οικονομικής ανάπτυξης μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών, αφετέρου δημιουργίας μιας ισχυρής ενιαίας οντότητας με βαρύνουσα συμμετοχή στο διεθνές γίγνεσθαι.

Δυστυχώς όμως, οι εθνικιστικές τάσεις της Γερμανίας, η οποία, εκτιμώ ότι χρησιμοποιεί την υπόλοιπη ΕΕ για τη δική της ενδυνάμωση μέσω της οικονομικής ισχύος αυτή τη φορά (μιας και δεν της έχει επιτραπεί να έχει στρατιωτική ισχύ), έχει καταστρέψει το ευρωπαϊκό όραμα και τελικά παρατηρούνται είτε φυγή (Brexit) είτε τάσεις φυγής (Grexit, Italexit κ.λ.π.). Το παράδειγμα της Γερμανίας, εξάλλου να χρησιμοποιεί την ΕΕ για τη δική της οικονομική ενδυνάμωση και ταυτόχρονα να παρέχει στήριξη σε τρίτα κράτη (π.χ. Τουρκία), με τα οποία έχει η ίδια οικονομικά συμφέροντα, σε βάρος συμφερόντων κρατών μελών (π.χ. Ελλάδας), δίνει το παράδειγμα και στα υπόλοιπα κράτη μέλη, με αποτέλεσμα πλέον, όλα τα κράτη να φροντίζουν, μέσω της ΕΕ, αποκλειστικά τα δικά τους εθνικά συμφέροντα, μη υπολογίζοντας πλέον στο θολό μέλλον της ίδιας της ΕΕ.

Γιατί τα είπα όλα αυτά; Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι η ΕΕ έχει νομική προσωπικότητα και αποτελεί αυτοτελή νομική οντότητα;

Είμαι βέβαιος ότι πολλοί θα αναρωτηθούν, τι είναι αυτό; Το άρθρο 47 λοιπόν της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), που αποτελεί πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ, αναγνωρίζει ρητά τη νομική προσωπικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιστώντας την ανεξάρτητη αυτοτελή νομική οντότητα. Συγκεκριμένα το άρθρο 47 λέει: «Η Ένωση έχει νομική προσωπικότητα». Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι: η ΕΕ μπορεί 1) να συνάπτει και να διαπραγματεύεται διεθνείς συμφωνίες, σύμφωνα με τις εξωτερικές αρμοδιότητές της, 2) να γίνεται μέλος διεθνών οργανισμών και 3) να προσχωρεί σε διεθνείς συμβάσεις, όπως για παράδειγμα η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών -γνωστή και ως «Σύμβαση του Montego Bay»- (“UNCLOS”, «United Nations Convention of the Law of the Sea») που υπογράφηκε στις 10 Δεκεμβρίου 1982 κατά την Διάσκεψη του Montego Bay, στην Τζαμάικα.

Η τελευταία δυνατότητα, δεν έμεινε μόνο δυνατότητα. Ήδη, με βάση το ανωτέρω άρθρο 47, η ΕΕ προσχώρησε αυτοτελώς ως νομικό πρόσωπο, πέραν των Κρατών -Μελών, στην Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, τον Απρίλιο του 1998 και έτσι κατέστησε την UNCLOS Ευρωπαϊκό Κεκτημένο. Τι σημαίνει αυτό;

Όπως εξήγησε στις 25-6-2020, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας και καθηγητής του Δημοσίου Δικαίου κ. Προκόπης Παυλόπουλος, απόλυτος γνώστης τόσο των ευρωπαϊκών θεμάτων, όσο και των θεμάτων της ΑΟΖ, μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση του Τομέα Δημόσιου Δικαίου της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και αναπτύσσοντας το ανωτέρω σκεπτικό, «είναι θεσμικώς αυτονόητο ότι η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) των Κρατών-Μελών είναι και ΑΟΖ της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Το ίδιο φυσικά ισχύει για την υφαλοκρηπίδα και τα χωρικά ύδατα.

Η ΕΕ όμως, δεν μπορεί από μόνη της να επέμβει στο θέμα της οριοθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ κράτους – μέλους και τρίτου κράτους, αλλά έχει υποχρέωση να συμπράξει στην οριοθέτηση της ΑΟΖ, εφόσον προσκληθεί προς τούτο από το ενδιαφερόμενο κράτος – μέλος και μάλιστα «από το προκαταρκτικό στάδιο του προσδιορισμού των εκατέρωθεν ακτών ως το κύριο στάδιο, που καταλήγει στην σύναψη της αντίστοιχης συμφωνίας, ύστερα από την χάραξη, αναλόγως, της μέσης γραμμής ή της μέσης απόστασης μεταξύ των Κρατών, από την εξέταση της ιδιομορφίας της ad hoc περιοχής και από την εντεύθεν αναζήτηση της, επίσης ad hoc, δίκαιης λύσης», όπως χαρακτηριστικά εξήγησε ο κ. Παυλόπουλος.

Διευκρινίζεται ακόμα ότι, προκειμένου να εμπλακεί η ΕΕ στη διαδικασία, θα πρέπει, εκτός από το κράτος – μέλος, να συναινέσει και το τρίτο κράτος. Όμως αν δεν συναινέσει, τότε το κράτος – μέλος διατηρώντας πάντα το δικαίωμα μονομερούς ανακήρυξης ΑΟΖ, οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και επέκτασης των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 νμ, μπορεί να προβεί στις ενέργειες αυτές, να καταστήσει τα ανωτέρω ταυτόχρονα και στοιχεία της ΕΕ, οπότε τότε, αναγκαστικά το τρίτο κράτος θα δεχθεί την ΕΕ ως συμπράττουσα οντότητα. Πολλώ δε μάλλον όταν το τρίτο αυτό κράτος είναι υποψήφιο προς ένταξη στην ΕΕ, όπως είναι η Τουρκία και η Αλβανία.

Εδώ λοιπόν τίθενται ορισμένα καυτά ερωτήματα, στα οποία καλείται να απαντήσει η νεοφιλελεύθερη φιλογερμανική κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Αφού η ΕΕ έχει καταστήσει Ευρωπαϊκό Κεκτημένο τη Σύμβαση του Montego Bay και αφού η ΑΟΖ κάθε κράτους – μέλους της αποτελεί και ΑΟΖ της ΕΕ, γιατί η κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία σημειωτέον ομνύει στα ευρωπαϊκά ιδεώδη, στο Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και στο διεθνές δίκαιο, δεν ζήτησε ούτε ζητά από την ΕΕ να συμμετέχει στις σχετικές διαδικασίες και να συμπράξει στην ορθή οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ που είναι ταυτόχρονα και ευρωπαϊκή ΑΟΖ; Γιατί έχει καταστήσει το θέμα αυτό αποκλειστικά διμερές, μεταξύ της Ελλάδας και των γειτονικών της κρατών; Ποια δύναμη την ωθεί προς αυτή την κατεύθυνση;

Μπορούμε, να υποθέσουμε ότι η Γερμανία, που ηγείται της ΕΕ και την κάνει ό,τι θέλει, πολλώ δε μάλλον την Ελλάδα που την έχει καταστήσει αποικία της χρέους, προφανώς έχει ασκήσει veto στο παρασκήνιο, για την μη ανάμιξη της ΕΕ στο θέμα της οριοθέτησης της ΑΟΖ της Ελλάδας με Αίγυπτο, Τουρκία, Λιβύη και Αλβανία (η Ιταλία είναι διαφορετική εσωτερική περίπτωση της ΕΕ).

Όπως αναφέρθηκε στην αρχή, η Γερμανία ουδόλως ενδιαφέρεται για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και την ευημερία των κρατών – μελών της ΕΕ. Εκείνο που την ενδιαφέρει είναι η οικονομική τους αφαίμαξη για ισχυροποίηση της ίδιας. Όμως η κυβέρνηση Μητσοτάκη, γιατί υπακούει τυφλά στις εντολές της Γερμανίας και ακρωτηριάζει την Ελλάδα. Υπάρχει λογική εξήγηση;

Και κάτι τελευταίο. Ποιος όρισε τη Γερμανία διαμεσολαβητή της υποτιθέμενης «κρίσης» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας; Το γεγονός ότι τυχαίνει να προεδρεύει της ΕΕ (και κατά «σύμπτωση» τώρα άρχισαν οι επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας), δεν της δίνει αυτό το δικαίωμα, εάν τα δύο ενδιαφερόμενα κράτη δεν το επιθυμούν. Γιατί λοιπόν η φιλογερμανική κυβέρνηση Μητσοτάκη της δίνει αυτό το δικαίωμα, αλλά όμως δεν την καλεί να συμπράξει ως ΕΕ στο θέμα της οριοθέτησης της ευρωπαϊκής ΑΟΖ; Τι παίζεται εδώ;

Share