Του Μιχάλη Χριστοδουλίδη*
Πρόσφατες μελέτες που έχουν διεξαχθεί από το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου (UK Ministry of Defence) έχουν εξάγει ενδιαφέροντα συμπεράσματα τα οποία βρίσκονται στον αντίποδα της απροβλημάτιστης εδραίωσής τους, δηλαδή ότι τα αιολικά πάρκα μπορούν να επιδράσουν αρνητικά την απόδοση των στρατιωτικών και πολιτικών συστημάτων RADAR τα οποία λειτουργούν μέσα στη δραστική εμβέλεια τους και επιπλέον έχουν Οπτική Επαφή (Line Of Sight) με τις ανεμογεννήτριες.
Ήδη το θέμα του επηρεασμού των RADAR από αιολικά πάρκα “Impact of Wind Turbines on Radars” μελετάται και από τους επιστημονικούς φορείς του NATO (SET Panel του RTO με το Research Technical Group -128) με συμμετέχουσες χώρες τις Η.Π.Α. Αγγλία, Καναδά και κάποιες άλλες. Είδη υπάρχουν αρκετά και αξιόλογα συμπεράσματα.
Επίσης ανάλογη μελέτη έχει δημοσιευθεί από ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου Πατρών με επικεφαλής τον Καθηγητή κον Σπυρίδωνα Φωτόπουλο, που καταλήγει στις παρακάτω αρνητικές επιπτώσεις. (Πηγή : Ειδική Ερευνητική Εργασία ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ
ΣΤΑ RADAR ΤΗΣ ΠΟΛΕΜΟΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ)
Τι έδειξαν οι έρευνες της συσχέτισης αποτελεσματικότητας των Radars από τα Αιολικά Πάρκα
1 Παρασιτικές Επιστροφές
Οι κινούμενες πτέρυγες της ανεμογεννήτριας λόγω του φαινομένου Doppler προκαλούν παρασιτικές επιστροφές στο RADAR. Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται και από τα αποτελέσματα δοκιμών που έγιναν στο Ηνωμένο Βασίλειο σύμφωνα με τα οποία εμφανιζόντουσαν 5-10 παρασιτικές επιστροφές σε κάθε σάρωση του RADAR, ενώ βρισκόντουσαν σε λειτουργία 103 ανεμογεννήτριες.
2 Προβλήματα Σκίασης
Όπως κάθε μη διαφανές αντικείμενο , όπως και μια ανεμογεννήτρια που παρεμβάλλεται στο χώρο «φωτισμού» ενός RADAR, θα προκαλέσει σκιά με την ίδια λογική της σκιάς εξαιτίας του φωτός. Η κύρια διαφορά είναι ότι τα ραδιοκύματα έχουν μεγαλύτερα μήκη κύματος από το ορατό φως, και τείνουν να λυγίσουν γύρω από το αντικείμενο λόγω της περίθλασης, ουσιαστικά αλλάζοντας την μορφή του σήματος και δημιουργώντας νεκρές περιοχές. Αν αυτό επαναληφθεί, διαδοχικά από πολλές ανεμογεννήτριες όπως συμβαίνει σε ένα αιολικό πάρκο, το αποτέλεσμα είναι αθροιστικό. Η περιοχή αυτή περιορίζεται σε μερικά χιλιόμετρα λόγω αυτού του φαινομένου περίθλασης
3. Μείωση Ευαισθησίας (Sensitivity Reduction)
Ένα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα που έχουν παρατηρηθεί σε δοκιμές ήταν αυτό της θόλωσης της εικόνας της περιοχής επιτήρησης προς την περιοχή των ανεμογεννητριών με αποτέλεσμα την προβληματική ανίχνευση στόχων που βρίσκονται στο νοητό χώρο που ορίζει το RADAR με το αιολικό πάρκο, ανάμεσα και πίσω από αυτό.
Ισχυρές επιστροφές από μεγάλο στατικό RCS Radar Cross Section (δηλαδή τον πύργο και την άτρακτο μιας ανεμογεννήτριας) ή και από τα κινούμενα μέρη της ανεμογεννήτριας μπορούν επίσης να μειώσουν την ευαισθησία του RADAR. Πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα, δεδομένου ότι μειώνει την πιθανότητα του RADAR να είναι σε θέση να ανιχνεύει μικρότερου στόχους, όπως ένα drone .
4 Παραπλάνηση ίχνους (Track Seduction)
Παραπλάνηση ίχνους συμβαίνει όταν ένα «έγκυρο» και «επιβεβαιωμένο» ίχνος του οποίου η εκτίμηση έχει ανανεωθεί πολλές φορές από την ορθή μέτρηση αναγκάζεται να αλλάξει την διεύθυνση του προς μια ψευδή επιστροφή. Το λογισμικό εντοπισμού μπορεί να υποθέσει ότι οι επιστροφές από τις πτέρυγες ή τους πύργους των ανεμογεννητριών αποτελούν έναν στόχο. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να οδηγήσει στην εσφαλμένη απόφαση σχετικά με τη θέση και την ταχύτητα του αεροσκάφους-στόχων ή ακόμη και τη δημιουργία δύο στόχων (ένας από τους οποίους τελικά θα εξαφανιστεί).
5. Ψευδή Ίχνη (False Tracks)
Ψευδή ίχνη δημιουργούνται όταν επιστροφές παρασιτικές από μια ή περισσότερες ανεμογεννήτριες περάσουν όλα τα στάδια επεξεργασίας σήματος επανειλημμένα αρχικοποιώντας νέα ψευδή ίχνη, παραπλανώντας έτσι και το χειριστή καθώς η έξοδος των διαδικασιών επεξεργασίας δεδομένων παρουσιάζεται άμεσα στο χειριστή. Αυτό γίνεται διότι οι δέκτες των RADAR καταγράφουν σε κάθε περιστροφή τους στόχους που ανιχνεύονται, οι οποίοι ονομάζονται plots. Ο αλγόριθμος που χρησιμοποιεί ο δέκτης του RADAR και δημιουργεί tracks χρησιμοποιεί τα plots με κάποια κριτήρια (απόστασης, ταχύτητας).
Οι ανακλάσεις από τις ανεμογεννήτριες ενός αιολικού πάρκου δεν είναι σταθερές αλλά μεταβάλλονται μεταξύ των περιστροφών και ως εκ τούτου μπορεί να οδηγήσουν στην έναρξη tracks. Σε αυτή την περίπτωση το ψευδές ίχνος θα εμφανίζεται στην οθόνη του RADAR, στο αζιμούθιο και την απόσταση όπου βρίσκονται οι ανεμογεννήτριες και σε διάφορα ύψη. Παρόλο που οι τυχαίοι αυτοί στόχοι μπορεί να μην συμπεριφέρονται σαν πραγματικοί ιπτάμενοι στόχοι ο χειριστής ελέγχου αεράμυνας μπορεί να παρενοχλείται σημαντικά από αυτές τις εμφανίσεις και να αυξάνεται ο φόρτος εργασίας του. Όταν το λογισμικό του δέκτη αποφασίσει ότι έχει δημιουργηθεί ένας στόχος, μπορεί να παραμένει εκεί και να εμφανίζεται ότι πετάει με σταθερή ταχύτητα και διεύθυνση μέχρι ο χειριστής να καταλάβει ότι δεν είναι πραγματικός
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
Οι ανεμογεννήτριες είναι πολύ μεγάλες κατασκευές και έχουν πολύ μεγάλο RADAR CROSS SECTION, τόσο στατικό όσο και κινούμενο.
Όταν υπάρχει οπτική επαφή μεταξύ RADAR και αιολικού πάρκου τότε στην περιοχή του αιολικού πάρκου και 4 χλμ πίσω από αυτό:
- Παρουσιάζονται ψευδείς στόχοι λόγω των κινουμένων πτερυγίων των ανεμογεννητριών.
- Πραγματικοί στόχοι χάνονται μέσα στο clutter (desensitization of targets). γ. Μειώνεται η απόδοση του RADAR.
- Λεπτομέρειες για τα χαρακτηριστικά του στόχου μπορούν να διαστρεβλωθούν.
- Παρεμπόδιση του έργου του χειριστή.
Τέλος, αντιλαμβάνεται κανείς ότι η χωροθέτηση αιολικών πάρκων πλησίον περιοχών που υπάρχουν radars της Πολεμικής Αεροπορίας, όχι μόνο στην ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά κυρίως σε νησιά μας που ήδη υπάρχουν πολλά radars (Σκύρος, Λήμνος, Καρπαθος, Λέσβο κλπ ) θα καταστήσουν αναποτελεσματική την αεράμυνα της χώρας
*Τομεάρχης Ενέργειας και Περιβάλλοντος στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ
Πηγή: voicenews.gr